Najstrožije sudije u Prnjavoru i Prijedoru

Iako je sudovima u Republici Srpskoj omogućeno da iza rešetaka pošalju građane koji počine prekršaj, domaće sudije su u posljednje četiri godine vrlo rijetko izricale najstrožu kaznu.

Važeći Zakon o prekršajima RS, koji je na snagu stupio 2014. godine, predvidio je kaznu zatvora za počinjene prekršaje, a sa primjenom se počelo tek godinu kasnije, kada je donesen Zakon o javnom redu i miru.

Prema podacima 16 osnovnih sudova, od ukupno 19 koliko ih djeluje na području Srpske, kaznu zatvora počiniocima prekršaja od 2015. do marta ove godine izreklo je svega sedam sudova i to mahom u svega dva-tri slučaja, dok devet sudova nije slalo građane na izležavanje kazne zbog počinjenih prekršaja. Među sudovima koji su izricali kaznu zatvora najstrože su bile sudije u Prnjavoru i Prijedoru.

U Osnovnom sudu u Prnjavoru u posljednje četiri godine izrečene su 24 kazne zatvora za počinjene prekršaje.

– Kaznu zatvora u 2015. godini dobilo je pet osoba, 2016. njih sedam, 2017. četiri i lani osam. Neki građani su kažnjeni više puta – rekli su u prnjavorskom Osnovnom sudu.

U periodu primjene Zakona o prekršajima RS Osnovni sud u Prijedoru kaznom zatvora kaznio je 11 osoba i to njih pet 2016, četiri 2017, te po jednu osobu ove i prošle godine.

U Osnovnom sudu u Banjaluci kažu da su odlaskom u zatvor kaznili tri lica, i to dva počinioca prekršaja na sportskim priredbama kojima su izrečene uslovne kazne zatvora, te jednu zbog narušavanja javnog reda i mira, koja još nije pravosnažna.

– Za prekršaje se mogu propisati kazna zatvora ili novčana kazna, koje mogu biti izrečene i zajedno. Kazna zatvora se izriče samo kao glavna kazna, dok se novčana može izreći i kao glavna i kao sporedna. Kazna zatvora se propisuje samo za one prekršaje čijim bi izvršenjem mogla nastati opasnost za život i zdravlje ljudi ili u slučajevima kada se teže naruši javni red, kao i za prekršaje nasilja u porodici i na sportskim priredbama – pojasnili su Osnovnom sudu u Banjaluci i dodali da se kazna zatvora ne može propisati u trajanju kraćem od deset ni dužem od 60 dana.

I Osnovni sud u Derventi kaznom zatvora kaznio je troje okrivljenih i to jednog 2015, a dvoje prošle godine. Sudije u osnovnim sudovima u Bijeljini i Novom Gradu od 2015. godine do marta ove godine iza rešetaka su poslali po dva lica, dok je sud u Sokocu izrekao jednu kaznu zatvora.

Osnovni sudovi u Gradišci, Kotor Varošu, Foči, Trebinju, Doboju, Modriči, Zvorniku, Tesliću i Višegradu u pomenutom periodu nisu izricali kazne zatvora za počinioce prekršaja.

– Taj vid kažnjavanja nije izražen u praksi – kratko je rekao sekretar Osnovnog suda u Gradišci Miron Bjelovuk.

Banjalučki advokat Darko Kremenović smatra da kazna zatvora ne bi trebalo ni da postoji za počinioce prekršaja.

– Zatvorska kazna u praksi nije popularna jer je prekršaj najblaži oblik ugrožavanja nekog opšteg dobra. Tu se ne radi o kazni zatvora u smislu sankcije, već je u pitanju prinudno sredstvo da se plati kazna. Na primjer, ako neko duguje 500 KM kazne i sudija mu izrekne pet dana zatvora, ta osoba kada izađe vani i dalje ima novčanu kaznu, što je besmisleno, pogotovo što svaki dan boravka u zatvoru košta državu – rekao je Kremenović. Dodao je da bi trebalo omogućiti da se novčane kazne počiniocima prekršaja preinače u zatvorsku.

– Ako, recimo, neki vozač duguje 20.000 maraka na ime neplaćenih kazni, trebalo bi da mu se kazna preinači u šest mjeseci ležanja u zatvoru i nakon što odleži pola godine neće mu pasti na pamet da prolazi kroz crveno, prekorači brzinu i slično – naveo je primjer Kremenović.

Izuzeće

U banjalučkom Osnovnom sudu naveli su da se za prekršaj pravnog lica i odgovornog lica u pravnom licu može propisati samo novčana kazna.

– Kaznom zatvora ne mogu se kazniti ni maloljetnici, niti je moguće izrečenu kaznu zatvora zamijeniti novčanom kaznom – pojasnili su u Osnovnom sudu u Banjaluci.

Glas Srpske – Anita Janković-Rečević