160 mjesta na prostoru bivše Jugoslavije se zove Prnjavor

U Srbiji postoji devet mjesta koja se zovu Prnjavor, a ako se saberu sva naselja, sela i zaseoci, u našem regionu postoji čak 160 Prnjavora.

Ono što je karakteristično za mjesta sa ovakvim nazivom je to što se nalaze u neposrednoj blizini manastira. Upravo je to razlog zašto se tako i zovu.

U prnjavorima su živjeli najamni radnici, koji su obrađivali nekada ogromna manastirska imanja. Pošto je većina najamnika živjela u bednim uslovima ova sela su obično bila siromašna, slabo uređena i mala.

Ljudima je često netačno prva asocijacija na Prnjavor riječ “prnje” koja označava neuredni komad tkanine ili garderobe. Ipak, prema nekim izvorima, ime ovih brojnih mjesta potiče od riječi “pronija”, koja označava veleposjed u srednjovjekovnoj Srbiji.

Fruška gora puna Prnjavora

Mjesta sa ovim ili sličnim nazivom susrećemo širom bivše Jugoslavije, a najčešća su u predjelima gdje ima više manastira. Ako nam je taj podatak poznat, onda ne čudi činjenica da su prnjavori posebno česti na području Fruške gore, budući da na tom prostoru postoji čak 16 manastira. Kod nekih je naziv “prnjavor” zadržan i u sopstvenom imenu uz ime manastira, kome je služio – Krušedol Prnjavor i Bešenovački Prnjavor, dok je kod drugih preuzet naziv obližnjeg manastira – Velika Remeta ili Grgeteg.

Tako je na primjer naselje Krušedol Prnjavor u opštini Irig, u Vojvodini vezano je za izgradnju manastira u periodu od 1509. do 1512. godine. Manastir je raspolagao velikim posjedima koji su zahtijevali radnu snagu, pa je na svojim imanjima naseljavao siromašne seljake i izbjeglice s turske teritorije.

Danas naziv Prnjavor nose sela, zaseoci ili naselja u okviru opština i gradova. Tako selo Jošanički Prnjavor kraj Jagodine datira iz 14. vijeka i nastanka manastira Jošanica, kada su se izbjeglice sa juga Srbije naselile na manastirskoj zemlji.

Kraj Jagodine danas postoje dva Prnjavora – Ivkovački i Jošanički, kraj Rekovca je Kalenićki Prnjavor, a ima ih i u blizini Kragujevca, Šapca, Trstenika, Gornjeg Milanovca, Iriga, Batočine, itd.

Pored Srbije, naselja Prnjavor postoje i u okruženju. U Republici Srpskoj postoji vjerovatno najpoznatiji “prnjavor” – grad Prnjavor i istoimena opština, a istoimena naselja postoje i širom regiona u Crnoj Gori, Hrvatskoj, Rumuniji, itd.

Novosti